Yumuşak Doku Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Yumuşak doku kanserinin semptomları ya da diğer bir adıyla sarkom semptomları şu şekildedir:
- Ciltte ağrılı veya ağrısız şişlik (bu şişlik dokunulduğunda hissedilebilir)
- Kemik ağrısı
- Hafif yaralanmalarda ya da yaralanma bile olmadan oluşan kemik kırıkları
- Karın ağrısı
- Kilo kaybı
- Halsizlik ve sürekli yorgunluk
- İştahsızlık
- Kansızlık
- Eklem ağrısı
Yukarıda sayılan yumuşak doku kanseri belirtilerini hissettiğinizde bir doktora başvurmanız tavsiye edilir.
Yumuşak Doku Kanseri (Sarkom) Nedir?
Sarkom bağ dokuda gözlemlenen ve nadiren yakalanılan bir hastalıktır. Genellikle çocukluk çağlarında görülür. Çocukların yakalandığı kanserlerin %15’ini oluşturmaktadır.
Bağ dokusu vücuttaki dokuları birbirine bağlayan ve birbirini desteklemesini sağlayan bir sistemdir. Sarkom bu sistemin kemik, kas, tendon, sinir, kıkırdak, yağ doku, kan damarı, ve eklemlerin iç yüzü gibi bölümlerinde görülür.
Görülme sıklığı vücudun bölümlerine göre değişiklik gösterebilir. En çok kol ve bacakalrda daha sonra ise baş ve boyunda meydana gelmektedir.
Lenf bezi kanseri belirtileri nelerdir? Yazısını inceleyebilirsiniz.
Yumuşak Doku Kanseri Sebepleri
Yumuşak doku kanserinin nedenleri kesin olarak bilinememektedir. Bununla birlikte en çok neden olan faktörün DNA’da meydana gelen mutasyonlar olduğu tahmin edilmektedir.
Mutasyonlar, hücrelerin işleyişini ve hücrelere verilen komutu etkileyebilirler. Örneğin ölmesi gereken bir hücreye yaşamaya devam etme emri vererek anormal hücre çoğalmasına neden olabilirler. Daha sonra biriken bu anormal hücreler kansere sebebiyet verebilir.
Yumuşak Doku Kanseri Türleri
70’ten fazla yumuşak doku kanseri çeşidi vardır. Bunlardan başlıca olanları şöyle sıralanabilir:
- Anjiyosarkom: Kan veya lenf damarlarını etkiler.
- Gastrointestinal Stromal Tümör: Özel bağırsak hücrelerini etkiler.
- Liposarkom: Genellikle uylukta, diz arkasında ve karındaki yağ dokuyu etkiler.
- Leiomyosarkom: Organların duvarlarındaki düz kaslarda görülür.
- Sinovyal Sarkom: Kök hücresi tümörüdür ve eklem çevresinde gözlenebilir.
- Nörofibrosarkom: Sinirlerin koruyucu astarını tahrip eder.
- Rabdomiyosarkom: İskelet kasını etkiler.
- Fibrosarkomlar: Bağ dokusu hücreleri fibroblastları etkiler.
- Mikrofibrosarkom: Yaşlılarda kol ve bacaklarda görülür.
- Mezenkimomlar: Nadiren görülüp diğer sarkomları birleştirirler. Vücudun herhangi bir yerinde görülebilir.
- Vasküler Sarkom: Kan damarı sarkomudur.
- Schwannom: Sinirleri kaplayan dokuları hedef alır.
- Kaposi Sarkomu: Bu sarkom özellikle cildi etkiler. Daha sonra kabartı halini alacak olan mor ve büyük lekeler yaratır. Derideki lenf damarlarını etkileyen kötü huylu bir tümördür. Lenf veya kan yoluyla vücuda yayılır. Herpes virüs 8 sebebiyle gerçekleşir yani organ nakli yapılan ya da AIDS kapmış olan hastaların bağışıklık sistemi de baskılandığı için bu hastalığa yakalanma ihtimalleri artar. Birkaç türü vardır.
- Klasik kaposi sarkomu: Daha çok ileri yaşlardaki erkeklerde görülür.
- Afrika kaposi sarkomu
- Bağışıklık baskılanması sonucu kaposi sarkomu
- Epidemik kaposi sarkomu
- Epidemik olmayan kaposi sarkomu
- Kemik Sarkomu: Diğer adı osteosarkomdur. Kemik dokusunu ele geçirir. Çocuklarda görülen kötü huylu tümörlerin başında gelir. Genellikle uzun kemiklerde görülür ve ağrısı yüzünden teşhis edilir.
- Ewing Sarkomu: Yumuşak dokuları ve kemikleri harap eder. 5 ila 20 yaş aralığında en sık rastlanır.
- Kondrosarkom: Kıkırdağı etkiler.
Yumuşak Doku Kanserinden Risk Faktörleri
Sarkom tehlikesini arttıracak risk etmenleri şunlardır:
- Kalıtsal Sendromlar: Sarkom riskini arttıran bazı kalıtsal özellikler çocuklara ebeveynlerinden geçebilir. Bunlardan en önemlileri ailesel retinoblastoma ve tip 1 nörofibromatosistir.
- Radyoterapi: Daha önce yakalanılan ve tedavisi esnasında radyoterapi alınan bir kanser daha sonra bu radyoterapiden dolayı sarkom riski oluşturabilir.
- Kronik Şişlik: Lenfödem olarak da adlandırılan kronik şişlik lenf damarlarının zarar gördüğünde lenf sıvısının dolumunda meydana gelir. Bu durum anjiosarkoma sebep olur.
- Kimyasallara Maruz Kalmak: Çok fazla endüstriyel kimyasala maruz kalmak karaciğerde görülen sarkom riskini arttırır.
- Virüsler: Herpes 8 virüsü sarkoma neden olur.
Yumuşak doku kanseri belirtileri gözlemlendiğinde ve yukarıdaki durumlara maruz kalındığında acilen bir doktora gidilmesi çok önemlidir.
Yumuşak Doku Kanseri Tanısı
Yumuşak doku kanserini teşhisinde kullanılan yöntemler:
- Fiziki Muayene: Belirtilerden yumruları anlamak amacıyla fiziki muayene yapılır.
- Görüntüleme Yöntemleri: X-ray kemik sorunlarını görmede MRI ise bağ doku sorunlarını gözlemlemede iyi olan yöntemlerdir. Diğer görüntüleme metotları arasında ultrason, BT, kemik taraması, pozitron emisyon tomografisi yer alır.
- Biyopsi: Vücuttan test amaçlı doku örneği alma yani biyopsi, laboratuvar testleri için gerekir. Alınan örnekler laboratuvar ortamında test edilerek hücrenin kanserli olup olmadığına ve varsa hangi kanser türüne sahip olduğuna bakılır. Biyopsi hangi tedavinin uygulanacağına karar vermek için de etkili bir yöntemdir.
Yumuşak Doku Kanseri Tedavisi
Sarkom tedavisinde gelişen teknolojiyle birlikte önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Birçok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bu tedavi yöntemleri şöyle sayılabilir:
- Cerrahi: Sarkom tedavisinde en sık kullanılan yöntem cerrahidir. Cerrahi demek ameliyat etmek demektir. Hatanın vücudu açılarak mümkün olan en çok sayıda kanserli hücre kesip atılmalıdır. Cerrah elinden geldiğince kol ve bacakları kurtarmaya çalışır fakat ampütasyon gereken durumlara da rastlanmaktadır. Eğer kanserli hücrenin çıkarılması diğer iç organlara önemli ölçüde zarar verecekse ne kadar çıkarılabiliyorsa o kadar kanserli hücre vücut dışına çıkarılır.
- Radyoterapi: Kanserli hücreleri yok etmek için X-ray ya da proton gibi yüksek enerjili ışınlar kullanılır. Eğer bu ışınlar vücut içine konumlandırılıyorsa brakiterapi, ışınları yöneten bir makineden geliyorsa eksternal radyoterapi, ameliyat sırasında kullanılıyorsa da intraoperatif radyasyon ismini alır.
- Kemoterapi: İlaçlar kullanarak kanser hücrelerini yok etme yöntemidir.
- Hedeflenmiş Tedavi: Kanser hücrelerindeki zayıflıklara spesifik olarak ilaç kullanma yöntemidir. Bazen doktorlar hücrelerin tedaviye cevap verip vermeyeceğini gözlemlemek için bu yöntemi kullanır.
- İmmünoterapi: Kanser hücreleri vücudun bağışıklık sisteminin çalışmasını engellemek için bir tğr protein üretir. Dolayısıyla bağışıklık sistemi işlevini tam olarak yerine getiremez. İmmünoterapide kullanılan ilaçlar bu süreci tam tersi tarafa yönlendirir.
- Ablasyon Terapisi: Bu tedavi çeşidi kanser hücrelerini yok etmek için ısı, soğukluk ya da yüksek frekanslı ultrason dalgası kullanır.
Akciğer kanseri ilk evre belirtileri nelerdir? Yazısına da göz atabilirsiniz.
Yumuşak Doku Kanserinin Klinik Seyri
Yumuşak doku kanserinin klinik süreci hakkında birçok araştırma yapılmıştır. Kanserin çeşidine, evresine ve vücuda yayılma durumuna göre tedaviden sonraki 5 yıl hayatta kalma oranı şu şekilde belirlenmiştir:
- Sarkom yayılmamışsa %88
- Sarkom yakınındaki dokulara yayılmışsa %58
- Uzak organlara yayılmışsa %16
- Osteosarkom yayılmamışsa %77
- Osteosarkom etrafındaki dokulara yayılmışsa %65
- Osteosarkom uzak dokulara yayılmışsa %27
Hastalığın yayılması, erken teşhisi ve hasta yaşı sağ kalım oranında büyük etkiye sahiptir.
Yumuşak Dokudaki Tümör Benzeri Durumlar
Yumuşak dokuda tümöre benzeyen ama tümör olmayan bazı yumrular görülebilir. Bu yumrular iltihaplanma sonucu ya da yaralanma sonrası ortaya çıkmaktadır. Bu şişlikler asla kan yoluyla ya da lenf sistemiyle vücudun diğer bölgelerine yayılmazlar. Endişe edilmesi gereken bir durum değildir.
Yumuşak Doku Kanseri Tedavisini Kimler Yapar?
Sarkom yani yumuşak doku kanserinin tedavisini ortopedist, cerrah, tıbbi onkolog, radyasyon onkoloğu ve patologtan oluşan geniş bir ekip yapar.
En başta sayılan yumuşak doku kanseri belirtilerinden ailesinde ya da kendisinde gözlemleyen biri hemen bir hastaneye başvurmalıdır. Erken teşhis her kanser türünde hayati öneme sahip olduğu gibi yumuşak doku kanserinde de sahiptir.